Spowolnienie pracy komputera nie musi od razu oznaczać konieczności jego wymiany lub zakupu nowych i drogich podzespołów w postaci procesora, czy karty graficznej. Jeżeli chcemy zoptymalizować pracę komputera stacjonarnego czy laptopa warto w pierwszej kolejności rozważyć wymianę dysku twardego. To efektywne rozwiązanie, które w sporej części przypadków pomaga rozwiązać problem nieefektywnej pracy komputera. To nie tylko solidne wsparcie dla komputera, które przyspieszy start systemu i jego pracę, ale także pojemne miejsce do przechowywania danych. Czym są dyski SSD, na co w szczególności powinniśmy zwrócić uwagę podczas zakupu tego typu urządzenia i jakie są zalety takiego rozwiązania?
Czym jest i jak działa dysk SSD?
Dyski SSD (z ang. Solid State Drive) nazywane inaczej dyskami półprzewodnikowymi należą do napędów bez ruchomych części, a ich budowa opiera się na pamięci flash. Jest to główna różnica pomiędzy nimi a dyskami talerzowymi HDD. Dzięki temu, że pozbawione są części ruchomych, ich wytrzymałość na wstrząsy i uszkodzenia mechaniczne jest bardzo duża. Nośniki tego typu charakteryzują się wysoką szybkością zapisu i odczytu danych oraz krótkim czasem dostępu. Dzięki temu możemy przyspieszyć start systemu, a programy, z których korzystamy, będą pracować sprawniej. Oprócz tego zużywają mniej energii i co ważne są mniej podatne na awarie. Pamięć NAND, która stosowana jest w tych dyskach, dzieli się na trzy rodzaje ze względu na sposób zapisywania danych. Pierwszym z nich jest SLC (Single Level Cell), w którym każda z komórek przechowuje pojedynczy bit. Tego typu rozwiązanie należy do najbardziej trwałych, wydajnych, ale też najdroższych. W związku z tym wykorzystywane są głównie do pracy serwerów. Kolejny to MLC (Multi Level Cell), który umożliwia przechowywanie dwóch bitów informacji w jednej komórce jednocześnie, co skutkuje mniejszym obciążeniem komórek. W konsekwencji tego otrzymujemy szybki zapis i odczyt. Drugim rodzajem pamięci jest TLC (Tripple Level Cell), który pozwala na przechowywanie w jednej komórce do 3 bitów. Dyski SSD z pamięcią TLC są mniej wydajnym, ale jednocześnie dużo tańszym rozwiązaniem. Większość z dysków opartych jest na interfejsie SATA, dzięki czemu są one kompatybilne ze starszymi modelami urządzeń. Znajdziemy jednak też takie, które opierają się na nowocześniejszych rozwiązaniach jak np. M.2 PCI Express.
Na co zwrócić uwagę podczas zakupu?
Decydując się na zakup tego rodzaju urządzenia, musimy wziąć pod uwagę kilka ważnych parametrów. Pierwszym z nich jest szybkość odczytu i zapisu. Nowoczesne dyski SSD pozwalają w zasadzie na natychmiastowy zapis i odczyt danych bez zauważalnych opóźnień. Średnia prędkość w takich dyskach wynosi 500 MB/s. Przed zakupem należy zapoznać się z prędkością zapisu i odczytu deklarowaną przez producenta i pamiętać, że im większa, tym bardziej efektywnie pracujący dysk. Kolejną ważną rzeczą jest przyjrzenie się przepustowości. Przeglądając dostępne modele należy zwrócić uwagę na to, jaki interfejs jest wykorzystywany. Najpopularniejszym rozwiązaniem jest stosowany w dyskach SATA III, który zapewnia przepustowość w zakresie 6 Gbit/s. Oprócz tego zdecydować się możemy na znacznie efektywniejsze rozwiązanie w postaci M.2 PCI-Express x4. Kolejnym ważnym parametrem jest wielkość i pojemność dysku. Dostępne są pojemności od 128 GB do aż 8 TB. O ile najmniejszy z nich to niewielki koszt, o tyle za największe zapłacimy nawet kilka tysięcy złotych. Co do możliwości wyboru wymiarów, najpowszechniejsze są dyski 1,8 i 2,5 cala. Wybierając dysk, należy jeszcze zwrócić uwagę na rodzaj pamięci. Do wyboru mamy, wspomniane wcześniej SLC, MLC i TLC. Przypomnieć należy, że pierwsze z nich są najbardziej wydajne, jednak ze względu na bardzo wysoką cenę stosuje się je głównie w serwerach. Najbardziej ekonomiczną opcją jest zakup dysku z pamięcią TLC. Na koniec warto dowiedzieć się, jaki jest cykl zapisu i odczytu. Dyski tego typu mają ograniczoną ilość cykli zapisu i odczytu. Ich szacunkowa ilość kształtuje się w granicach około 100 tysięcy, co w praktyce przekłada się na 1 do 2 milionów godzin pracy.
Zalety dysków SSD
Do niewątpliwych zalet dysków SSD należy szybka i wydajna praca. Wymieniając sam dysk, możemy znacząco wpłynąć na wydajność komputera stacjonarnego czy laptopa. Dostęp do danych nie będzie już wymagał długiego czekania. Zauważymy to w szczególności podczas startowania systemu, korzystania z zaawansowanych programów i otwierania dużych plików. Oprócz tego, dzięki wyeliminowaniu części ruchomych praca dysku jest bardzo cicha w porównaniu do dysków HDD. Ich budowa charakteryzuje się też większą odpornością na wstrząsy i uszkodzenia mechaniczne. Dzięki temu świetnie sprawdzają się w urządzeniach mobilnych typu laptop. Kolejnym plusem jest ich duża tolerancja na wahania temperatury. Z powodzeniem mogą one pracować w zakresach od -40°C do + 80°C. Dyski SSD charakteryzują się też stosunkowo niskim zużyciem prądu, co w konsekwencji prowadzi do oszczędności energii.